DESTACADOS DO CAMIÑO FRANCÉS:

Cume da arte románico é a igrexa de San Isidoro, da época de Alfonso VII o Emperador (1149). Templo de tres naves con outros tantas ábsidas, na cabeceira a súa Capela Maior actual foi realizada nos inicios do século XVI por Juan de Badaxoz, o Vello.

A catedral de León é a máis pura das catedrais de gótico francés en España. Como característica hispana, as torres están fóra de planta e forma un excepcional conxunto de vidreiras cunha importantísima variedade de escultura gótica.

O Palacio Episcopal de Astorga, en León, é a mellor obra de Antonio Gaudí fose de Cataluña. De aspecto medieval, foi iniciado en 1889 e mantén unhas liñas neogóticas cunhas innovacións brillantes.

ANTES DO ANO MIL.

Igrexa  de San Miguel de Escalada.- San Miguel de Escalada (ao norte de Mansilla de las Mulas, León).- Igrexa de tres naves, separadas por columnas, desde as que arrincan arcos de ferradura, con tres ábsidas, tamén de planta de ferradura. Nela quedan os restos dun cenobio cuxa igrexa se consagrou ao culto no 914. Unha marabilla mozárabe que nos fai lembrar á propia mesquita de Córdoba. As naves están separadas por airosas columnas, con bos capiteis e arcos de ferradura. O templo conta cun transepto, separado da nave principal por tres arcadas de ferradura, e un pórtico, composto por doce arcadas, onde hai materiais de estilo cordobés califal, e outros reaprovechados de monumentos romanos ou visigóticos.

ROMÁNICO.

Basílica de San Isidoro (León).- Cume da arte Románico. A actual igrexa é da época do emperador Alfonso VII (1149) aínda que hai elementos preexistentes. Templo de tres naves con outros tantas ábsidas na cabeceira. A Capela Maior actual foi realizada nos inicios do século XVI por Juan de Badaxoz, o Vello.

A porta principal é a do Cordeiro, porque no tímpano aparece o Cordeiro Místico sostido por anxos. Interesantísimo o zodiaco da porta, con elementos mitraicos. A denominada do Perdón é unha entrada directa ao transepto e está consagrada aos peregrinos santiagueños.

Aos pés do templo está o primitivo pórtico occidental da igrexa, Panteón Real. Alí xacen trinta e tres membros da familia real leonesa, nun espazo cuadrangular, de tres naves. Pinturas excepcionais e un valioso Tesouro, con pezas extraordinarias de marfil, esmalte e códices.

GÓTICO.

Catedral de León.- A máis pura das catedrais de gótico francés en España. A planta segue o modelo da de Reims (Francia) aínda que de menores proporcións. Se se avanza desde o entrada oeste atopámonos cun plano de tres naves, durante cinco tramos, que se amplía a cinco naves para facer un gran cruceiro, ao que segue unha cabeceira cunha girola á que abren as capelas hexagonales.

Como característica hispana, as torres están fóra de planta, o que non ocorre nas catedrais francesas, nin na de Burgos. Nela existe un excepcional conxunto de vidreiras e importantísima variedade de escultura gótica.

Cartuxa de Miraflores (Burgos).- É un cántico final do gótico. Trátase dun edificio doado polo Rey Juan II á orde cartuxa; un palacio de caza, que foi remodelado por Juan de Colonia e o seu fillo Simón de Colonia, autores da capela. No interior alberga traballos excepcionais de Gil de Siloé.

O sepulcro de Juan II e a súa esposa é unha peza mestra da arte sepulcral, con forma estrelada e un traballo preciosista fóra do común. O retablo do templo é unha especie de tapiz de madeira, no que o autor deixou unha mostra da súa orixinalidade e mestría.

Catedral de Burgos.-Catedral iniciada en 1221, seguindo tamén modelos franceses e cunha gran riqueza, non só gótica, senón renacentista e aínda posterior. Dominada polas airosas torres de Juan de Colonia, rematadas con agullas octogonales. A súa mellor entrada, á dereita do cruceiro, a do Sarmental, do século XIII, precedida por unha escalinata.

Templo de tres naves, no mesmo destacan diversas individualidades, entre elas a capela dos Condestables, cun retablo de Diego de Siloé e Felipe Bigarny, e o espectacular cimborrio, construído por Juan de Vallejo no século XVI, e cunha especial riqueza decorativa.

RENACEMENTO.

Retablo da catedral de Astorga (León).- A mellor obra de Gaspar Becerra, seguidor de Miguel Angel. O retablo adáptase aos cinco tramos da ábsida. Magnífica predela ou banco inferior, en cuxo centro está o arranque do sagrario.

Ten catro partes con outras tantas virtudes, tallas de figuras femininas recostadas, de constitución forte e amplos roupaxes. Sobre a predela, tres cales horizontais, divididas en cinco verticais, de modo que a central, que coroa o calvario, adquire o tomo máis monumental. Sobre o sagrario, unha monumental Asunción da Virxe.

MODERNISMO.

Palacio Episcopal de Astorga (León).- A mellor obra de Antonio Gaudí fose de Cataluña (nordés de España). Palacio de aspecto medieval, iniciado en 1889, de liñas neogóticas e con innovacións brillantes, como as espectaculares arcadas abucinadas do acceso.

As catro torres cilíndricas coroadas por chapiteles, o foso… todo dá un aire romántico a este edificio, achegando un eco musical do medioevo que eclosiona ante os lenzos máis severos das murallas romanas e a estrutura tardogótica da catedral. Maxistral resolución das achegas de luz, especialmente visible na capela e o comedor.

E MOITO MÁIS.

Obviamente, estes son algúns elementos maxistrais…, pero o Camiño é moito máis. Está sementado de arte nas grandes e as pequenas poboacións. O viaxeiro gozará de encontros sorprendentes en puntos como Villafranca del Bierzo, Sahagún, Frómista, Castrojeriz…

Para percorrer o Camiño de Santiago non basta facer cen quilómetros, como unha Maratón, hai que ver o mellor do mesmo, que está no corazón do Camiño Francés, no que foi tambien corazón do Reino de León.

Ás veces trátase de palacios ou templos en excelente estado de conservación; noutras ocasións a sorpresa xurdirá ante algunha ruína que se eleva ao ceo dando fe dun pasado máis grandioso que o presente. Dunha forma ou outra, a emoción espiritual e artística está asegurada.

Tomás Álvarez//EFE-